Artroskopik Cerrahi

Artroskopi nedir, nasıl yapılır

Artroskopi sözcüğü eklemin içine bakmayı ifade eder. Fiberoptik cihazlar (kamera ve ışık sistemleri) kullanılarak eklemlerin içleri görüntülü muayene edilir. Eklem içi dokulardaki hastalık ve yaralanmalar bu şekilde eklem açılmadan görülerek gerekli tedavileri yapılır.

Hangi eklemlere artroskopi yapılır?

Diz, omuz, kalça, ayak bileği en sık artroskopik tedavi yapılan eklemlerdir. Dirsek, el bileği, ayak başparmak eklemi de tedavide artroskopiden yararlanılan eklemlerdir. Eklem dışında olup yine de artroskopik teknoloji ve cihazları kullanarak tedavi yaptığımız anatomik bölgelerdeki işlemlere ise “artroskopik” yerine “endoskopik” girişimler denir.

Hangi hastalıklar artroskopi ile tedavi edilir?

Eklemler karşılıklı kemikleri örten kıkırdak yüzeylerden oluşmakla birlikte her eklemin kendine özel eklem içi ve dışı bağları, menisküs ve labrum gibi özel anatomik dokuları vardır. Eklem içinde yer alan hemen her anatomik dokunun tedavisi artroskopik yapılır.

Diz eklemi: menisküs yırtıkları, kıkırdak yaralanmaları, ön ve arka çapraz bağ yaralanmaları, sinovya (eklem zarı) hastalıkları

Kalça eklemi: kalça sıkışma hastalığını oluşturan “cam” ve “pincer” yapıları, labrum yırtıkları, ligamentum teres yaralanmaları, sinovyal (eklem zarı) hastalıklar, kalça eklemi çevresinde (ön veya arkasında) sıkışma yaratan leğen kemiği ve uyluk kemiğine ait yapısal bozukluklar

Omuz eklemi: omuz sıkışma sendromu, Rotator kılıf tedonlarının yırtıkları, Biseps tendonunun dejenerasyon ve yırtıkları, omuz eklemi tekrarlayan çıkıkları, donmuş omuz eklemi, Akromioklaviküler eklem sorunları, supraskapuler sinir sıkışması sendromu.

Ayak bileği eklemi:

ayak bileğinin ön tarafında: anterior sıkışma sendromu, kıkırdak yaralanmaları, sinovya (eklem zarı) hastalıkları, Talus’un osteokondral lezyonu, ayak bileği artrodezi (eklem dondurma)

ayak bileği arka tarafında: posterior sıkışma sendromu, ayak bileği kıkırdak sorunları, sinovya (eklem zarı) hastalıkları, subtalar eklemin (ayak bileği ile topuk kemiği arasındaki yarı oynar eklem) kıkırdak tedavileri ve artrodezi (eklem dondurma)

Artroskopi ile açık ameliyatın farkı nedir?

Artroskopide eklemi görüntülemek ve tedavi etmek için kullanılan kamera ve aletlerin kalınlıkları yaklaşık yarım santimetredir. Bu nedenle bir santimetreden daha küçük kesiler yeterlidir. Eklem kapsülü ve üzerindeki ciltte, eklem çevresindeki kaslarda büyük bir kesiye gerek yoktur. Kesilip açılan ve tekrar dikilen dokuların iyileşmek için bir zamana gereksinimleri varken artroskopik işlemlerdeki portallerde (bir santimetreden küçük kesiler) bu iyileşme döneminden kaçınılmış olur. Ağrı kontrolü daha kolay olur. Ameliyat sonrası fizik tedavi hareketleri daha erken ve konforlu olur.

Artroskopi sonrasında kalan iz birkaç milimetre boyundadır ve aylar sonra neredeyse görünmez olur.

Açık ameliyatlarda kesi içinden ameliyat bölgesi sınırlı bir açıdan görülebilir. Oysa ki artroskopide kullanılan kameranın ilerletilmesi ve çeşitli açılardan bakılabilmesi sonucu eklemin tüm bölgeleri görüntülenebilmekte ve işlem yapılabilmektedir. Böylelikle artroskopi daha detaylı inceleme ve tedaviye olanak verir. Artroskopinin avantajları birçok hastalığın tedavisinde artroskopiyi altın standart haline getirmiştir.

Geçmişten günümüze artroskopi ve açık cerrahi

Köklü bir geçmişe sahip ortopedik cerrahide artroskopinin ortaya çıkışı ile bazı açık ameliyatlar kapalı-artroskopik yöntemlerle de yapılmaya başlanmıştır. İlk başlarda aynı ameliyatı açık veya artroskopik yapmak teknik donanım ve eğitim ile ilgili bir durumken, günümüzde çoğu eklem içi hastalık veya yaralanmanın standart tedavisi artroskopiktir. Artroskopinin öne çıkan avantajları çoktur ancak bu her zaman açık cerrahi kötüdür, artroskopik cerrahi iyidir anlamına da gelmez. Eklemin içinde yapılacak işlemlerin yeterli olmadığı hastalıklar ve durumlar vardır. Bazı kompleks tedavilerde artroskopi ile açık yöntemlerin birlikte kullanılması gereklidir. Söz gelimi kalça eklemi içindeki kıkırdak doku ve labrum dokusunun tedavisi artroskopik yapılırken aynı seansta açık cerrahi ile kalça ekleminin açısal konumunu değiştirmek gerekli olabilmektedir. Bu nedenle artroskopik cerrahi yapan bir ortopedistin ilgili anatomik bölgenin açık cerrahi ile yapılan tedavilerine de aynı derecede hakim olması ya da bu bilgi ve deneyime sahip bir başka ortopedist ile ekip olarak çalışması gereklidir.